Okuma Yazma Eğitimi
Genel olarak; toplumda okuma yazmaya önem vermeyen yoktur. Haksız da aslında sayılmazlar. Okuma ve yazma aslında çok önemlidir. Çünkü bir birey okuma ve yazma bilmezse örneğin; bilmediği bir şehirde tabelaları okuyamadığı için gideceği yeri bulamaz. Veya bir dolandırıcı tarafından okuma yazma bilmediği için dolandırılma ihtimali çok büyüktür. Bu konu hakkında aslında birçok örnek verebiliriz. Özellikle günümüzde okuma ve yazma bilmemek büyük bir kusur olarak sayılmaktadır. Okuma yazma eğitimi; kişilerin sahip olduğu davranışsal, zihinsel, duygusal ve bilişsel beceri açısından önem arz etmektedir. Aslında okuma ve yazma öğrenerek bireyin aynı zamanda kendini sorgulaması, düşünmesi, anlaması, sınıflaması, ilişki kurması, analiz-sentez yapması ve değerlendirmelerde bulunması da zihinsel becerilerin gelişebilmesi için son derece önemlidir diyebiliriz. Bu nedenle de Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma, iletişim kurma, problem çözme, karar verme, öğrenmeyi yaşam boyu sürdürme gibi becerilerinde gelişmesini sağlamaktadır. Bundan dolayı da ilkokul birden itibaren etkili bir okuma yazma öğretimini sağlayarak çocuğun düşünen, anlayan, sorgulayan, öğrenmeyi öğrenen, sorun çözebilen, bilgiyi kullanabilen bir birey olmasını amaçlamaktadır.
OKUMA YAZMA EĞİTİMİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER:
1-) METİN YÖNTEMİ( ÜSTÜN ZEKÂLI BİREYLER ): Bu yöntemde, paragraf bütün halinde verilip, sonra cümle-kelime-hece ve seslere ayrılarak bütünden parçaya gitmesidir.
2-) HARF YÖNTEMİ(OTİZMLİ ÇOCUKLAR): Harflerin okunuşu öğretilerek, daha doğrusu otizmli çocuğa harflerin okunuşu ezberletilerek yani:( ba-ba-an-ne gibi ) sonra bu heceler birleştirilip yeni kelime ve cümlelerin oluşturulmasıdır.
3-) SES YÖNTEMİ( HAFİF VE ORTAYA YAKIN HAFİF DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLER, DOWN SENDROMLULAR): Bu yöntemde, harflerin okunuşu esas alınmaktadır. Şuan da devlet okullarında da uygulanan bir yöntemdir. Sesler gruplara ayrılarak gruptaki ses sırası takip edilip yeni yeni kelimelerin türetilmesi sağlanmıştır.
Bu yöntem şu şekildedir:
1.Grup: e.l.a.t
2.Grup: i.n.o.r.m
3.Grup: u.k.ı.y.s.d
4.Grup: ö.b.ü.ş.z.ç
5.Grup: g,c,p,h
6. Grup: ğ,v,f,j
Mutlaka, okuma yazma süreci ve sonraki basamaklar görsel, işitsel ve kinestetik destekli olmalıdır.
OKUMA YAZMA EĞİTİMİNDE ETKİLİ OYUNLAR:
Oyun bir çocuğun yaşantısında çok önemli bir yere sahiptir. Okuma yazma öğrenirken de oyunlardan yararlanmak mümkündür. Bu oyunlardan kısaca bahsetmek gerekirse;
1-) NUMARAYI BULMA OYUNU: Kartona 10 adet kutu çizilip bunlara numara verilerek bu kutuların içine farklı kelimeler yazılıp, öğretmen tarafından bir numara söylenerek öğrenci tarafından o kutudaki kelime bulunması istenerek okutulup daha sonra yazdırılır.
2-) BALON ŞİŞİRME: Balonlar alınarak bu balonların üzerine öğrenilen kelime, hece ve cümleler yazılmalıdır. Bu kelimeler yan yana gelerek anlamlı kelimeler olması gerekir.
3-) ŞANS OYUNU: Bu oyunda, bir torba içine kelime fişleri konularak, torbada bulunan kelimeler öğrenciye çektirilip çekilen kelime okutularak yazdırılmalıdır.
4-) HECE PİYANGOSU: Bir mukavva üzerine heceler birleştirilerek kelime oluşturulup hece elde edilir. Kenar kısımlarına da kesilen heceler konmalıdır. Göstergeyi çevirip hangi heceyi gösteriyorsa iki hecenin oluştuğu kelime okutulup yazdırılmalıdır.
5-) KELİME PİYANGOSU: 60-70 cm olacak şekilde bir kartondan tablo hazırlanmalıdır. Ve bunun üzerine tekrar edilecek kelime, hece tutturulması gerekir. Çocuk göstergenin üzerindeki tabloyu çevirerek hangi kelime ya da hece gösteriliyorsa o kelimeyi okutup yazdırmalıdır.