Engellilerin yasal hakları
Engellilerin yasal hakları Özürlüler Kanununca belirtilerek, onların özürlülük durumları ile derecelendirme, sınıflandırma ve tanımlama özürlülük ölçütüyle engellilerin yararlanacakları hakların belirlenmesi sağlanmıştır. Özürlülük ölçütünü özürlü sağlık raporu önem arz etmektedir. Özürlülük durumu ne olursa olsun engelli bireyler için sağlık raporu almak kamu kurum ve kuruluşlarında yazılmış olan resmi bir yazıyla gerekli evraklara sahip olmak da ayrıca gereklidir. Özürlü sağlık kurulu raporu düzenleme yetkisi olan bir sağlık kuruluşunda çocuk için yüzdelik dilimden özürlülük sınırlandırma ve derecelendirme yapılmalıdır. Yani engellilerin yasal hakları yüzdelik dilimde belirtilen ölçüt baz alınarak kesinlik kazanmaktadır. Sağlık raporunda %40 ve üzeri engelliler oranı özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanabileceğini göstermektedir. Özürlülük kimlik kartı, H sınıfı belge, bakım hizmetler, özürlü aylığı, bakım aylığı gibi imkânlardan yararlanma hakları bulunmaktadır.
İSTİHDAM ZORUNLUDUR:
Elli ve üzeri çalışanı bulunan özel sektörlerin en az %3, devlet dairelerindeyse %4 engelli personel çalıştırması kesinlikle zorunludur. Eğer kotanın üzerinde engelli çalıştırılanaysa sigorta prim teşviği verilmektedir. Ayrıca engelli memura isteği dışında fazla mesai ve gece nöbeti yaptırmak kesinlikle yasaktır.
YÜZDE 30 İNDİRİMLİ SU:
Her belediye mutlaka %30 su indirimi zorundadır yapmak.
ÜCRETSİZ ULAŞIM:
Şehirlerarası otobüsler %40 indirimli olmakla birlikte, 20 koltuklu araçta 1, 20’den fazlaysa koltuk 2 engelliye indirim yapılması gereklidir. THY %40 ve üzeri engelli olan bireylere promosyon biletler haricinde tüm iç hatlarda %20, dış hatlardaysa %25 indirim sağlamaktadır. Belediye otobüsleri, metro, demir yolları, deniz yollarının şehir içi seferleri engelli bireylere ücretsizdir. Ağır engellilerin refakatçısı da ücretsiz ulaşımdan yararlanmaktadır.
ERKEN EMEKLİLİK HAKKI:
İşe girdikten sonra engelli duruma düşen %60 ve üzerinde çalışma gücünü kaybedenler malulen emeklilik hakkını elde etmektedir. Malulen emeklilik şartıysa en az 10 yıl sigortanın yatmasıdır. %40 ve üzeri çalışan engellilerse işe girişte kademeli olarak erken emeklilik hakkına sahip olurlar.
PARK HAKKI:
Havalimanlarındaki, belediyelerin işlettiği otoparklardan ücretsiz bir şekilde yararlanma imkanları bulunmaktadır.
ÖTV VE MTV MUAFİYETİ:
%90 ve üzeri engelli yakını olanlar Özel Tüketim Vergisi(ÖTV) ve Motorlu Taşıtlar Vergisi(MTV) muafiyetli sıfır araç alma hakları bulunmaktadır.
SOSYAL YARDIMLAR:
%40 ve üzeri 18 yaşını dolduran engelliye gerekli görüldüğü takdirde maaş bağlanır. Engelli bakımı üstlenen kişilere de belli şartlarda maaş bağlanmaktadır. Engellinin sosyal yardım maaşı kesinlikle haczedilemez.